Bệnh nấm ở trẻ em thường xảy ra ở những trẻ có hệ miễn dịch yếu. Tuy nhiên, ngay cả những trẻ có hệ miễn dịch khoẻ mạnh cũng vẫn có thể bị nhiễm nấm. Bài viết dưới đây cung cấp một số thông tin cần thiết cho cha mẹ về những căn bệnh do nhiễm nấm xảy ra ở trẻ em.
Nấm da ở trẻ
Nấm da ở trẻ nhỏ do nhiều chủng nấm khác nhau gây nên. Các chứng bệnh nhiễm nấm này thường được đặt tên theo các bộ phận mà bệnh nấm xuất hiện như nấm toàn thân hay nấm da đầu.
“Thủ phạm” gây nấm da ở trẻ có thể do lây truyền khi bé tiếp xúc với người hoặc vật nuôi bị bệnh. Bên cạnh đó, khăn, bàn chải đánh răng, lược, mũ và quần áo cũng là nơi nấm “trú ngụ”. Nếu đi chân đất, bé cũng có thể bị nấm da.
Đáng chú ý, việc đổ mồ hôi quá nhiều cũng là một trong những nguyên nhân gây ra căn bệnh này bởi ẩm ướt là điều kiện lý tưởng để nấm sinh sôi.
Nếu cơ thể trẻ xuất hiện những mảng đỏ, mẹ hãy đưa bé đến cơ sở y tế chuyên khoa để được bác sĩ thăm khám. Nếu bé bị nấm da toàn thân, bác sĩ sẽ cho bé dùng thuốc bôi chống nấm. Phải mất từ 3 – 4 tuần, nấm da mới biến mất.
Lưu ý, số bé rất nhạy cảm với thuốc bôi chống nấm. Vì vậy mới đầu, mẹ chỉ nên bôi một ít để thăm dò phản ứng trên da bé. Nếu bé có những triệu chứng bất thường sau khi bôi, mẹ cần báo ngay với bác sĩ để được tư vấn hoặc đổi thuốc.
Nếu bé bị nặng, bác sĩ sẽ kê những loại thuốc mạnh hơn. Đôi lúc, bác sĩ cũng có thể cho bé uống thuốc.
Nấm da đầu thường “cứng đầu” và điều trị mất thời gian hơn. Đối với chứng bệnh này, bác sĩ sẽ kê toa thuốc bôi chống nấm và dầu gội có chứa thuốc. Phải mất ít nhất là 6 – 8 tuần, nấm da mới biến mất.
Khi điều trị nấm da ở trẻ, mẹ cần nhớ giặt chăn, ga trải giường và quần áo bé sạch sẽ. Bé có thể bị nhiễm trùng nếu gãi đến mức chảy máu ở khu vực bị ngứa. Vì vậy, mẹ hãy cắt móng tay cho bé và mang bao tay cho bé khi ngủ.
Nếu sau một tuần điều trị, tình trạng nấm da của bé không cải thiện, hãy đưa bé tái khám.
Nấm miệng ở trẻ
Nấm miệng ở trẻ là tình trạng nấm Candida albicans phát triển vượt mức kiểm soát ở niêm mạc miệng.
Candida vốn là một sinh vật thường trú trong miệng nhưng đôi khi chúng phát triển quá mức và gây ra các triệu chứng: Khoang miệng của bé xuất hiện những mảng trắng; Đau rát họng; Buồn nôn; Trẻ biếng ăn và không thấy ngon miệng; Khi nấm chuyển xuống vùng thanh quản sẽ có hiện tượng bé bị khàn giọng, khó nuốt; Bé liên tục quấy khóc, đau đớn, trẻ bị sút cân; Trẻ bị sốt nhẹ.
Nguyên nhân gây bệnh nấm miệng ở trẻ là do hệ miễn dịch của trẻ còn non yếu, vệ sinh răng miệng kém, đặc biệt bé có mang dụng cụ chỉnh nha gây khó khăn cho vệ sinh răng miệng, dùng corticoid, kháng sinh kéo dài, suy dinh dưỡng, chấn thương tại chỗ, tiểu đường…
Trẻ bị nấm miệng cần được tăng cường vệ sinh răng miệng sạch sẽ, loại bỏ các yếu tố thuận lợi cho sự phát triển của nấm Candida ở miệng.
Mức độ nhẹ, mẹ có thể dùng nước muối súc miệng hàng ngày cho bé. Với trường hợp nặng hơn một chút, mẹ nên rơ miệng tại chỗ bằng thuốc kháng nấm dạng uống nghiền nát hay dạng bột hòa nước là an toàn nhất.
Mẹ tuyệt đối không dùng mật ong rơ lưỡi cho trẻ nhũ nhi vì mật ong có thể chứa bào tử vi khuẩn clostradium botulinum, chuyển dạng thành vi khuẩn sống gây nguy hiểm cho trẻ.
Việc rơ miệng cho trẻ có thể kích thích gây nôn ói nên để thực hiện việc rơ miệng có hiệu quả và giúp trẻ thoải mái thì nên rơ miệng lúc bé đói. Trước khi rơ, mẹ cần vệ sinh tay sạch sẽ, rồi lấy miếng gạc rơ miệng quấn quanh ngón tay rơ miệng cho bé và nhúng trong nước chín để nguội để làm mềm miếng gạc, tránh ma sát làm đau bé.
Nếu bé bị nấm miệng nhiều nơi thì mẹ nên vệ sinh theo thứ tự từ hai bên má trước, đến vùng khẩu miệng và lưỡi sau cùng, rơ từ ngoài vào trong để giảm thiểu nguy cơ nôn ói cho trẻ.
Khi bé có những dấu hiệu khác như sốt, viêm miệng đỏ, lở loét thì bố mẹ phải đưa bé đến gặp bác sĩ ngay để bác sĩ cho bé uống thuốc hoặc tiêm thuốc để kịp thời ngăn ngừa.
Nấm ống tai ngoài ở trẻ
Trẻ mắc bệnh nấm ống tai ngoài là do nhiễm một số loài nấm sợi và nấm men như Aspergillus, Mucor, Penicillium, Rhizopus, Candida…
Bơi lội không phải là cách duy nhất để mắc bệnh nấm ống tai ngoài ở trẻ. Trẻ cũng có thể bị nhiễm nếu chất lỏng khác vào trong ống tai. Các loại nấm gây nhiễm trùng tai ngoài không nhất thiết phải sống trong nước. Nấm và các loại vi khuẩn đã có sẵn trong ống tai. Tuy nhiên, nước hoặc chất lỏng khác trong tai có thể cung cấp một nơi sinh sản lý tưởng cho chúng.
Theo các chuyên gia y tế, khi bị nấm ống tai ngoài, trẻ cảm thấy ngứa ngáy nên thường xuyên dùng ngón tay ngoáy vào trong lỗ tai hoặc nghiêng đầu, đập tay vào bên tai bệnh. Trong một số trường hợp, do cục nấm phát triển gây bịt kín ống tai ngoài, trẻ có thể có các biểu hiện kêu ù tai, nghe kém một bên hay với các trẻ nhỏ là biểu hiện nghiêng đầu phía tai lành về nơi phát âm để nghe cho rõ.
Khi thấy con có các biểu hiện nói trên, mẹ cần đưa con đến bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng để được khám và điều trị, phòng tái phát về sau.
Trẻ bị nấm ống tai ngoài cần được lấy bỏ tổ chức nấm và lau sạch ống tai, màng tai bằng que bông thấm cồn salycilic, tím gentian hoặc dung dịch betadin 1%. Thực hiện liên tục vài ngày, mỗi ngày 1 – 2 lần tại cơ sở điều trị chuyên khoa. Có thể kết hợp với các thuốc diệt nấm bôi tại chỗ hàng ngày.
Việc vệ sinh tai trẻ nhỏ tại nhà chỉ nên thực hiện 1 – 2 lần một ngày bằng bông mềm, tốt nhất là sau khi tắm. Tránh việc vệ sinh quá thường xuyên gây tổn thương thành ống tai, hay việc nhỏ tai quá nhiều bằng các thuốc kháng sinh gây tổn thương hệ vi khuẩn có ích trong ống tai ngoài của trẻ.