Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính thường gặp ở trẻ nhỏ. Bệnh do siêu vi trùng Dengue gây ra và lây lan do loài muỗi vằn Aedes hút máu người bệnh truyền sang người lành. Bệnh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm và gây ra tử vong. Vì vậy, cha mẹ cần có hiểu biết về cách phòng tránh và điều trị bệnh sốt xuất huyết ở trẻ em để chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho con yêu được tốt.
Triệu chứng của bệnh sốt xuất huyết ở trẻ em
– Triệu chứng ban đầu của bệnh sốt xuất huyết là sốt dengue kéo dài từ 2-7 ngày với các biểu hiện:
+ Trẻ sẽ bị sốt cao, có thể lên đến 39-40oC kèm theo cảm giác đau đầu, mệt mỏi khắp cơ thể.
+ Trẻ bị đau họng kèm cảm giác buồn nôn, kèm theo hiện tượng nổi ban và có thể bị tiêu chảy.
– Triệu chứng thứ 2 của bệnh sẽ là hiện tượng xuất huyết. Hiện tượng này có thể xuất hiện trong thời gian từ ngày thứ 2 đến ngày thứ 5 của chu kỳ bệnh với các biểu hiện:
+ Xuất huyết khi tiêm chích biểu hiện là xuất hiện các nốt bầm tím quanh nơi tiêm.
+ Xuất huyết tự nhiên biểu hiện là hiện tượng nổi ban trên cơ thể.
+ Xuất huyết ngoài da biểu hiện là xuất hiện các nốt bầm tím hoặc các chấm xuất huyết ở lòng bàn chân, gam bàn tay, mặt trước cẳng chân và mặt trong cẳng tay.
+ Xuất huyết ở niêm mạc với biểu hiện là với bị chảy máu cam, chảy máu chân răng, đi tiểu ra máu.
+ Xuất huyết đường tiêu hóa với các biểu hiện là đi đại tiện ra máu, nôn ra máu kèm theo nhức đầu, đau cơ, đau khớp, trẻ em dưới 5 tuổi có thể bị sốt cao đôi khi có thể co giật.
+ Triệu chứng cuối cùng nguy hiểm nhất là sốc, xuất hiện vào ngày thứ 3 đến ngày thứ 6 của chu kỳ bệnh, xuất hiện khi trẻ đang sốt cao chuyển sang hết sốt. Lúc này, trẻ sẽ bị mệt li bì, chân tay lạnh, đi tiểu ít, có thể kèm theo nôn hoặc đi đại tiện ra máu. Thời gian bị sốc thường kéo dài từ 12 đến 24 giờ. Khi phát hiện trẻ bị sốc cần phải đưa trẻ đến bệnh viện nhanh nhất có thể.
Cách phòng tránh và điều trị bệnh sốt xuất huyết ở trẻ em
Hiện nay, cách phòng tránh và điều trị bệnh sốt xuất huyết ở trẻ em tốt nhất vẫn là việc chăm sóc cho trẻ một cách cẩn thận.
Trong trường hợp trẻ bị sốt xuất huyết, nếu được bác sĩ cho điều trị ngoại trú hay tại nhà, phụ huynh có thể tham khảo cách chăm sóc cho trẻ dưới đây.
– Hạ sốt đúng cách cho trẻ: Nếu trẻ sốt trên 38,5 độ thì cho trẻ uống thuốc hạ sốt có thành phần Paracetamol loại đơn chất, với liều 10 – 15mg/kg cân nặng, uống lặp lại 4- 6 giờ một lần. Lau mát cho trẻ bằng nước âm ấm khi trẻ sốt cao khó chịu để tránh biến chứng sốt cao gây co giật cho trẻ.
– Bù nước và chế độ dinh dưỡng cho trẻ: Nên cho trẻ ăn thức ăn lỏng, giàu sinh dưỡng, dễ tiêu hóa như cháo, súp, sữa và chia thành nhiều bữa nhỏ. Bên cạnh đó, cho trẻ uống nước nhiều hơn bình thường vì sốt cao sẽ bị mất nước. Loại nước được khuyến khích cho trẻ uống là nước lọc, nước sôi nguội, nước trái cây: nước cam, nước chanh, hay có thể pha Oresol bù nước với nước đun sôi để nguội và uống dần.
– Bổ sung vitamin: trẻ cần cung cấp thêm các vitamin nhóm A, B, C để tăng cường hoạt động chuyển hóa cho cơ thể và tăng cường miễn dịch, sức đề kháng cho cơ thể chống lại bệnh tật.
– Nếu phát hiện bệnh của trẻ trở nên nặng hơn thì cần cho nhập viện cấp cứu kịp thời để tránh bị sốc và bị biến chứng dẫn đến tử vong. Vì vậy, nếu trẻ có một trong các dấu hiệu sau thì cần phải đưa ngay vào bệnh viện:
+ Quấy khóc, bứt rứt, lăn trở khó chịu hoặc li bì
+ Đau bụng
+ Chảy máu cam, máu răng hoặc ói ra máu, tiêu phân đen
+ Tay chân lạnh, nằm một chỗ không chơi, bỏ bú, bỏ ăn uống
Bên cạnh những phương pháp chăm sóc trẻ khi bị bệnh, cha mẹ cũng cần nắm được các biện pháp phòng bệnh sốt xuất huyết cho trẻ em như sau:
– Cho trẻ mặc quần áo dài tay và ngủ màn cả ban đêm lẫn ban ngày. Không để trẻ nơi thiếu ánh sáng, ẩm thấp để tránh bị muỗi đốt.
– Thoa thuốc chống muỗi cho trẻ để bảo vệ trẻ mọi lúc, cả ngày lẫn đêm.
– Đậy kín lu, vại, hồ, bể chứa nước, không tạo nơi cho muỗi đẻ và hàng tuần nên cọ rửa với bàn chải để trứng muỗi rơi ra
– Dọn dẹp nhà cửa ngăn nắp, sạch thoáng, không treo quần áo làm chỗ cho muối trú đậu, loại bỏ các vật chứa nước,… Có thể dùng thuốc diệt muỗi hoặc nhang trừ muỗi.