Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm cấp tính và là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ dưới 5 tuổi. Bệnh do một loại virus siêu vi sởi gây nên, lây nhiễm từ người sang người chủ yếu thông qua đường hô hấp và thường xuất hiện nhiều nhất vào mùa đông và mùa xuân. Dưới đây là một số thông tin hữu ích về dấu hiệu nhận biết và nguyên nhân gây ra bệnh sởi ở trẻ em, giúp phụ huynh có thêm hiểu biết về căn bệnh nguy hiểm này.
Nguyên nhân gây ra bệnh sởi ở trẻ em
Bệnh sởi thường chỉ xuất hiện 1 lần trong đời người và thường ở độ tuổi trẻ em từ 1-4 tuổi vì lúc này hệ miễn dịch của các bé chưa hoàn chỉnh còn đối với các bé dưới 6 tháng tuổi vì có hệ miễn dịch từ sữa mẹ nên khả năng mắc bệnh sởi rất thấp.
Nguyên nhân gây ra bệnh sởi ở trẻ em bắt nguồn từ virus siêu vi sởi ARN thuộc chi Morbilivirus và thuộc họ Paramyxoviridae. Loại virus này nằm ở mũi và họng của người bệnh và rất dễ lây lan từ người này qua người khác theo hai cách:
+ Cách 1: Trong khi người bệnh nói chuyện, hắt hơi hoặc ho,… thì virus gây bệnh sẽ theo ra ngoài không khí bằng những giọt nước nhỏ xíu, người khác vô tình hít vào sẽ bị lây nhiễm.
+ Cách 2: Những giọt nước có chứa virus đó bị vương vào đồ đạc xung quanh, lúc này chỉ cần chúng ta sờ vào những đồ đạc ấy và đưa tay lên mũi, miệng thì cũng sẽ bị lây bệnh.
Theo thống kê, trên 90% người tiếp xúc với bệnh nhân sẽ bị lây nhiễm nếu chưa được tiêm phòng virus bệnh sởi, đặc biệt đối với những người có sức đề kháng yếu, hệ miễn dịch bị tổn thương thì nguy cơ càng cao hơn.
Virus siêu vi sởi có dạng hình cầu, có sức chịu đựng yếu, dễ bị diệt với các thuốc khử trùng thông thường hoặc ánh sáng mặt trời.
Khi virus siêu vi sởi vào cơ thể bệnh nhân, thường ẩn trong những tế bào sau cổ họng và phổi. Sau đó sẽ lan khắp cơ thể kể cả hệ hô hấp và da và nhanh chóng lây truyền sang những bệnh nhân khác. Do vậy, bệnh sởi rất dễ trở thành dịch trong một thời gian ngắn.
Dấu hiệu nhận biết bệnh sởi ở trẻ em
Bệnh sởi có những dấu hiệu rất đặc trưng và được chia thành 4 giai đoạn với các biểu hiện như sau:
– Thời kỳ ủ bệnh: Trẻ có thể bị sốt nhẹ trong vài ngày
– Thời kỳ phởi phát (kéo dài từ 3-5 ngày): 2 dấu hiệu rõ rệt nhất là sốt cao và viêm long đường tiêu hóa. Cụ thể, trẻ sẽ có thể bị sốt từ 39-40oC, hoặc kèm theo co giật, cơ thể mệt mỏi, nhức đầu, hắt hơi, chảy nước mũi, nước mắt, sợ ánh sáng, viêm giác mạc, nhiều dử mắt, phù mi nhẹ, ho có đờm và bị tiêu chảy do viêm long đờm tiêu hóa.
– Thời kỳ phát ban (kéo dài từ 5-7 ngày): Thân nhiệt tăng lên đến 40 độ, liên tục bị ho, bị co giật và đến đêm thì mọc các nốt sởi. Đầu tiên sẽ xuất hiện các nốt sởi ở sau tai, sau đó lan đến mặt, cổ, ngực, lưng, bụng và chân tay. Đến ngày tiếp theo ban sẽ mọc khắp người trẻ, mọc dày ở những nơi hay cọ xát hoặc tiếp xúc với ánh nắng. Các nốt ban sẽ mọc thành từng vầng, có các nốt hình tròn hoặc bầu dục màu hồng nhạt.
Trẻ bị nhẹ thì các nốt ban sẽ mọc thưa, còn nếu trẻ bị nặng thì các nốt ban sẽ mọc dầy đặc và đôi khi có kèm theo xuất huyết, hoặc thậm chí là trẻ sẽ bị chảy máu mũi, và xuất huyết tiêu hóa. Thời kì này các bậc phụ huynh nên chú ý quan sát để không nhầm các nốt ban sởi trên người trẻ với các nốt ban do sốt phát ban gây nên.
– Thời kì hồi phục: bước sang giai đoạn hồi phục, trẻ sẽ dần lấy lại sức. Khi các nốt ban sởi bay hết và chỉ để lại các vết thâm trên bề mặt da thì sau hai tuần trẻ sẽ trở lại bình thường.