Sự trưởng thành về tâm lý là cả một quá trình dài mà bất kì ai cũng phải trải qua.Việc thấu hiểu tâm lý trẻ 4 tuổi đối với các bậc cha mẹ là vô cùng quan trọng để có định hướng phát triển tâm lý đúng đắn cho các con.
Cái tôi của trẻ 4 tuổi được biểu hiện rõ nét hơn
4 tuổi, trẻ đã biết sự tồn tại của mình và các mối quan hệ như là con, cháu, anh, chị, em trong mối quan hệ gia đình.Trẻ đã có thể nhớ tên tuổi của mình cũng như của cha mẹ, biết mình con trai hay con gái và có thể so sánh bản thân và bạn khác.
Giai đoạn này trẻ rất nhạy cảm, thường chú ý đến nhận xét của mọi người về mình do vậy cha mẹ không nên khen hay chê trẻ với người khác trước mặt trẻ để tránh cho trẻ có những thái độ không chính xác về bản thân như tự ti hoặc kiêu ngạo về bản thân, học tính chê bai người khác
Tâm lý của trẻ 4 tuổi có nhiều biến đổi trong cảm xúc
Giai đoạn tâm lý trẻ 4 tuổi, trẻ đã biết duy trì mối quan hệ với người chăm sóc bằng cách suốt ngày quấn quýt bên cạnh người đó. Đôi khi bé tỏ ra thích bố hoặc mẹ hơn người kia và việc gì cũng bắt người đó làm cho mình như chỉ cho mẹ ru ngủ hay cho ăn, chỉ thích chơi với bố…Ở lớp trẻ cũng sẽ có bạn thân và chỉ thích chơi với bạn đó hơn. Đây cũng là giai đoạn cảm xúc của bé có nhiều thăng trầm. Trẻ 4 tuổi đã bắt đầu có sự phân biệt yêu ghét, nhiều bé nghe lời bố răm rắp nhưng với mẹ lại tỏ ra chống đối và bướng bỉnh. Khi có thêm em một số trẻ sẽ tỏ ra ghen tị muốn dành tất cả sự quan tâm của cha mẹ về mình.
Trẻ hình thành những niềm yêu thích mới
Sự khác biệt trong tính cách giữa bé trai và bé gái sẽ được hình thành trong giai đoạn này. Bé trai thường rất nghịch ngợm, hiếu động, thích những trò mạo hiểm trong khi bé gái thì trầm tính, dễ hòa đồng hơn và thích những trò chơi nhẹ nhàng như chơi búp bê, chơi đồ hàng.
Một số bé lại rất trầm tĩnh, một số khác lại khá hoạt bát, ồn ào. Bên cạnh những sở thích trước đây, trẻ hình thành những niềm yêu thích mới như rất thích xem phim hoạt hình, xem ca nhạc thiếu nhi, đặc biệt ở tâm lí trẻ 4 tuổi thể hiện sự tò mò về các sự vật, sự việc xung quanh thông qua các câu hỏi dành cho cha mẹ.
Trẻ muốn được tự làm các việc cá nhân
Tâm lý trẻ 4 tuổi rất phức tạp và có nhiều biến động. Giai đoạn này, trẻ muốn tự chăm sóc bản thân như tự ăn, tự mặc quần áo, tự mình rửa tay… Cha mẹ hãy để bé tự làm việc, tự học hỏi những thói quen sinh hoạt các nhân cần thiết như một người lớn.
-Dùng thìa và đũa trong bữa ăn: Một số trẻ đòi tự dùng thìa khi được 13 tháng tuổi và hầu hết trẻ biết được kĩ năng này khi được 17-18 tháng tuổi. 4 tuổi, con bạn đã sử dụng được thìa, đũa và bắt đầu học cách ăn uống của người lớn.
-Tự đánh răng: Nhiều trẻ muốn tự bản thân thực hiện việc này khi được khoảng 16 tháng tuổi, nhưng chỉ khi được 3-4 tuổi thì bé mới có đủ khả năng tự đánh răng.
-Tự rửa và lau khô tay: Kĩ năng này có thể được hình thành khi trẻ được 19-30 tháng tuổi. Đây là kĩ năng mà cha mẹ nên dạy cho con biết sớm để trẻ bảo vệ mình trước sự tấn công của vi khuẩn gây bệnh.
-Tự mặc quần áo: Bé đã có thể tự mặc được những bộ quần áo rộng khi được 20 tháng tuổi. Tuy nhiên, trẻ vẫn cần thời gian khoảng một vài tháng trước khi có thể tự mặc áo chui đầu và phải mất từ 1- 2 năm nữa mới tự mặc được các loại quần áo.
-Tự đi vệ sinh: Phần lớn trẻ em đều chưa thể tự đi vệ sinh cho đến khi được ít nhất 18-24 tháng. Một số trẻ khác thì phải mất thêm 1 năm nữa mới có kĩ năng này. Khi được 4 tuổi, trẻ sẽ thể hiện những dấu hiệu cơ bản cho biết khi nào mình cần đi vệ sinh bằng cách rên nhỏ hay mặt mũi đỏ ửng lên.