Trẻ bị sốt là tình trạng mà các bậc cha mẹ phải đối mặt khá nhiều trong quá trình chăm sóc con. Song không phải cha mẹ nào cũng có đủ kinh nghiệm để xử lý đúng khi trẻ sốt cao. Không ít phụ huynh rơi vào trạng thái hoảng loạn rồi tìm mọi cách để hạ sốt cho bé mà không kịp xem xét liệu chúng có thật sự hiệu quả và phù hợp với bé hay không. Bài viết hôm nay sẽ điểm lại những sai lầm “kinh điển” mà phụ huynh thường xuyên mắc phải khi hạ sốt cho bé.

Mới sốt đã uống thuốc

Không ít các bậc cha mẹ vừa thấy con sốt đã ngay lập tức cho con uống hạ sốt. Trên thực tế, thuốc hạ sốt không thể dùng tùy tiện như vậy đặc biệt đối với trẻ nhỏ. Thêm nữa, nhiều ông bố bà mẹ không để ý hoặc không thèm đọc hướng dẫn sử dụng thuốc mà tự ý cho con uống theo thói quen, điều này thật sự nguy hiểm cho con trẻ.  

Đo nhiệt độ cho trẻ bằng tay

Việc làm mang tính chất cảm tính này của ba mẹ có thể dẫn đến những kết luận sai lầm. Ví dụ thấy trán con nóng ấm, nhiều mẹ cho rằng bé bị sốt và cho uống thuốc hạ sốt. Cách tốt nhất là ba mẹ nên kẹp nhiệt độ cho trẻ để xác định rõ tình trạng sốt của con:

• 37.5-38.5 độ C: sốt nhẹ
• 38.5-39 độ C: sốt vừa
• 39-40 độ C: sốt cao
• Hơn 40 độ C: sốt rất cao

Thúc hạ sốt nhanh

Sốt là triệu chứng thường gặp ở trẻ nhỏ khi cơ thể bé dễ dàng bị các kích thích xâm nhập, việc theo dõi và chăm sóc bé lúc này rất quan trọng. Thế nhưng nhiều ông bố mà mẹ đều có chung tâm lý, cứ khi con bị sốt là phải hạ sốt thật nhanh bằng mọi cách: uống thuốc, đặt thuốc hậu môn, dùng thuốc kết hợp, khăn ấm lau người, ngâm con vào bồn nước ấm, dán miếng dán lạnh…

Theo các bác sĩ chuyên khoa Nhi, thúc hạ sốt nhanh cho trẻ là điều hoàn toàn không nên vì khi thân nhiệt xuống quá nhanh, cơ thể bé không chịu được sự thay đổi đột ngột sẽ gây nguy hiểm cho các con. Vì thế, việc giảm sốt chỉ nên thực hiện từ từ. Thông thường thuốc hạ sốt hiện nay sau 30 phút uống bắt đầu có tác dụng và thân nhiệt sẽ giảm dần 1-2 giờ sau đó.

Lạm dụng thuốc

Lạm dụng thuốc cũng là một trong những sai lầm phổ biến của các bậc cha mẹ. Thông thường sau khoảng 4 – 6 tiếng trẻ mới sốt lại một lần, đủ thời gian dùng thuốc cha mẹ có thể cho con uống tiếp thuốc hạ sốt. Song với trường hợp như sốt virus, trẻ sốt lại rất nhanh, chỉ sau 2 – 3 tiếng bé đã sốt trở lại. Lúc này, ba mẹ đừng nên tiếp tục cho bé uống thuốc ngay lập tức. Nếu thấy có dấu hiệu cơn sốt trở lại trước 4 – 6 tiếng, ba mẹ nên sử dụng biện pháp chườm ấm cho trẻ sẽ giúp hạ sốt.

Thêm vào đó, tuyệt đối không tự ý dùng phối hợp thuốc. Vì dù không kéo thân nhiệt hạ xuống dưới nhiệt độ cơ thể cho phép, nhưng việc hạ nhiệt nhanh khi dùng hai loại thuốc phối hợp rất nguy hiểm, nhất là với những trẻ bị sốt do nhiễm trùng. 

“Cạo gió” cho trẻ

“Cạo gió” cho trẻ tiềm ẩn rất nhiều rủi ro mà người lớn chúng ta không thể lường trước được, bởi nếu chẳng may trẻ bị sốt xuất huyết, bác sĩ không thể xác định được vùng nào xuất huyết do bệnh, vùng nào xuất huyết do cạo gió. Do đó, mẹ tuyệt đối không cạo gió khi trẻ sốt.

Ủ bé quá ấm

Khi bị sốt cao, tốt hơn hết ba mẹ nên giữ cho môi trường quanh bé trong lành nhất có thể. Ngay cả khi con kêu lạnh cũng đừng ủ quá ấm cho bé bằng nhiều lớp quần áo và chăn dày vì có thể dẫn đến những tác dụng ngược, thực sự nguy hiểm nó sẽ gây tổn thương tới não của bé, thậm chí là bị co giật ngay tức thì.

Chườm lạnh cho bé

Tổ chức Y tế thế giới WHO khuyến cáo rằng không hạ nhiệt bằng vật lý, không đắp khăn lạnh, tắm lạnh hay hườm lạnh khi trẻ bị sốt.

Một số bà mẹ thường có thói quen chườm nước/đá lạnh rồi đặt vào hai bên người bé gần nách. Thực tế, biện pháp chườm đá như vậy thậm chí còn bị cấm vì có thể gây bỏng lạnh, khiến trẻ bị suy hô hấp bởi nó làm co mạch, khiến lỗ chân lông “đóng lại” để thân nhiệt thoát ra ngoài. Cảm giác người bé đỡ nóng hơn chỉ là do đá lạnh mang lại, còn thực tế trẻ vẫn sốt cao.

Cách tốt và hiệu quả nhất là chườm ấm cho trẻ. Mẹ hãy dùng khăn nhúng vào nước bằng nhiệt độ cơ thể trẻ (37 – 40 độ C), vắt bớt nước rồi đắp vào vùng bẹn, nách, cổ (những vùng nhiều nếp gấp ra) sẽ giúp lỗ chân lông mở, thoát nhiệt nhanh. Cần thay khăn liên tục, hết ấm lại thay để khăn không bị lạnh, không làm trẻ có cảm giác rét run do nước lạnh ngấm vào người.

Và nguyên tắc cuối cùng vô cùng quan trọng là cho trẻ uống đủ nước (tốt nhất là oresol) sẽ giúp bé hạ sốt hiệu quả.